Doğan Cüceloğlu’nun Var mısın? kitabını okuyunca kitabı duyuracağıma söz vermiştim kendisine. Sözümü yerine getirebilmek için gecikerek de olsa bu satırları kaleme alabiliyorum…
Ne kadar istekli olsanız da bazen başladığınız cümlenin bir türlü sonu gelmez. Böyle ânlarda duygularınız aklınızı kuşatıverir ve yazacaklarınızı yazamazsınız. Hele imzalayıp gönderdiği kitap önünüzdeyken vefat haberini öğrendiğiniz içten bir dostunuz hakkında yazacaksanız kelimeler kifayetsiz kalır.
Doğan Cüceloğlu’nun Deniz Bayramoğlu’yla nehir söyleşisi, Var mısın? (2021) kitabını bitirince teşekkür için kendisini aramak istedim. Tam o sırada kitabın ön kapağı ile ilk sayfası arasındaki küçük fotoğrafı gözüme ilişti ve 1938-2021 tarihlerini fark edince sessizliğe bürünüverdim. Doğan Cüceloğlu’nu Aşiyan Mezarlığı’nın tepe noktasına defnettiğimiz o soğuk Şubat gününü hatırlayınca da üşür gibi oldum.
Bu ülkede dünya görüşü farklı birçok psikolog tanıdım. Çocuk dünyasındaki kırk beş yıllık yolculuğum sırasında karşılaştığım psikologlar arasında kendini eleştiri odağı hâline getiren ve sorgulayan ilk isim Doğan Cüceloğlu olmuştur. Bu görüşümün belgeleri ise Damdan Düşen Psikolog ve Var mısın? söyleşi kitapları yanında, otuz kadar popüler psikoloji ve iletişim kitabı ile yüzlerce saatlik televizyon konuşmalarıdır.
Doğan Cüceloğlu, hayat felsefesi olan yetkin bir psikoloğumuzdur. Yöntem olarak, hayat çemberi içinde sorunlarla baş edecek insanı “gözlemleyen bilinç” yolculuğuna çıkarmayı seçmişti. Vefatı sonrası okur ve medyanın ilgisi ise şimdiye kadar ona yapılmış eleştirilere anlamlı bir cevap olmuştur.
Doğan Cüceloğlu’na bu ülkenin anlamlı bir teşekkür borcu olduğunu düşünüyorum: Niçin mi Doğan Cüceloğlu? Çocuk ve çocuklukla ilgili yanlış değer yargılarıyla yüzleşmeyi başlatan öncü psikologlardan biri olduğu için. Bunun yanında çocuk fikrinin gündeme gelmesine yönelik ortaya koyduğu çocuk bakış açısı da Türkiye’de saygı uyandırmıştır.
Kendini Keşfetmeye Zorluklarla Başa Çıkmaya Var mısın? kitabı kimlere önerilmeli? Sorunlarla baş etmek isteyen herkese: Öncelikle kalıplayıcı anlayıştaki eğitim bilimcilere. Ülkemin umutsuz gençlerine. Deneyimli deneyimsiz bütün öğretmenlere. Genç evlilere. İçindeki çocukla barışmak isteyen herkese ve özellikle de kendisiyle barışık olmayan politikacılara. Bu kadar mı? Ve hayat çemberi içindeki insan’a şaşı bakan psikologlara ve psikiyatristlere…
Mustafa Ruhi Şirin
