Dünya Çocuk Elçiliği
Ali Sami Palaz
Hakkımızda / Tanıtım
KARDEŞLİK VE BARIŞIN ELÇİLERİ
Gerekçe
İnsan haklarının savunulması çocuk haklarının savunulmasından başlar.
Dünya Çocuk Elçiliği’nin kurulma gerekçesi; çocukların bütün haklarını etkin biçimde yaşayabildikleri, gelişim ve refah imkânlarına sahip oldukları bir dünya fikri tesis edebilmek, temel hak ve özgürlüklerinden mahrum bırakılan çocukları ve insanlığın geleceğini savunmaktır.
Çocukların doğuştan sahip olduğu ve hayat çemberi içinde sonradan kazanılmış hakları ancak bütünlük içinde var olabilir. İnsanlık tarihinden günümüze ulaşan ve bugünkü dünya sisteminden kaynaklanan sorunların çözümüne yönelmek ‘insan’dan yana taraf olmakla mümkün olabilir.
Gücün hukukuna dayalı küresel sistemin sömürgeci tutumunun devam etmesi ve Birleşmiş Milletler Örgütü’nün işlevsiz duruma gelmiş olması, insanlık için yeni örgütlenmeleri zorunlu duruma getirmiştir. İnsan hakları hukuku temelinde çocuk hakları merkeze alınarak hukuk devleti ve katılımcı demokrasi süreçleriyle hayata geçirilmedikçe insanlığın içinde bulunduğu çocuk sarmallarının genişlemesi önlenemeyecektir.
İnsan olmanın en asli ve öncelikli görevi, çocuğu savunmak ve insanlığın esenliği için dünyayı güzelleştirmektir. İnsanlığın iyiliğe doğru yolculuğa çıkabilmesi ancak çocuğu savunarak umudu barış ve esenliğin anahtarı durumuna getirebilir. Umut söylemi çaresizlik olmadığı gibi, insanlık krizi büyüdüğü için umut da büyümüştür. Asıl umudumuz ise doğmuş ve doğacak çocuklardır.
Kardeşlik ve barış elçileri, insanlığın kalplerinin yakınlaştırdığı bir barış ortamını hazırladıkça temel hak ve özgürlüklerin, adaletin ve dayanışmanın çiçeklenmesi ile insanlık çocukla ilgili yeni bir aşamanın eşiğine kavuşabilecektir.
Çağlar boyunca insan’ı asıl öldüren, tarafsız ‘sessizlik’tir. Bu sessizlik, günümüz dünyasında ‘çocuk hakları’ ihlal edildiğinde çocukların yeterince ve etkili biçimde savunulmaması olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocuklara yönelik hak ihlalleri karşısında sessizlik, bütün insanlığın haklarının ihlal edilmesi ile sonuçlanmaktadır. Çocukların haklarını refah içinde yaşayamaması, insanlığın içinde bulunduğu krizi büyütmekte ve insan hakları da etkinliğini yitirmektedir.
Dünya Çocuk Elçiliği’nin en somut gerekçesi Covid-19 salgını-pandemisi oldu. Çocukluk tarihi boyunca birikmiş ve çözümsüzlüğe itilen çocuk sorunları korona virüsü salgınıyla tam anlamıyla açığa çıktığı hâlde henüz somut adımlar atılamadı.
Korona virüsün çocukları biyolojik bakımdan ‘az’ etkilediği dikkate alınsa da salgının psikolojik, sosyal, kültürel ve eğitim boyutlu çok yönlü etkileri karşısında güç koşullardaki dünya çocukları tam anlamıyla kuşatma çemberi içinde kaldılar. Salgın sonrası beklenen ekonomik kriz yoksulluk sarmalını daha genişletecek ve yoksullar asıl büyük krize doğru savrulacak. Güce dayalı sistemin dijital kapitalizme dönüşmesi insanlık sorunları çözümsüzlüğe itilmesiyle çocukların ve kadınların ödeyeceği bedel daha da derinleşecek.
Dünya Çocuk Elçiliği’nin korona virüs öncesi gerekçeleri salgın sonrası daha somutlaşmış ve bu salgın küresel bir çocuk hareketi için hem bir imkân hem de umut olmuştur.
Dünya Çocuk Elçiliği; farklı dil, din, coğrafya, kültür ve medeniyet yanında, çocukların öncelikli yüksek yararı ve esenliği için; insanlık ahlakı ve insanlık medeniyetinin evrensel değerlerine ve İnsan Hakları hukukunu merkeze alarak Temel Hak ve Özgürlükleri güçlendirecek/geliştirecek ve Adaleti ve Dayanışmayı gerçekleştirecek ve Dünya Çocuk Barışı için oluşturacak uluslararası ölçekli bir harekettir.
Çocukların Dünya Çocuk Elçiliği’nin doğal üye ve sözcüsü olduğu; asil elçiler etkisini ve görüşlerini dünyaya kabul ettirinceye, görüşleri dikkate alınabilir oluncaya ve Dünya Çocuk Barışı gerçekleşinceye kadar bu uzun yolculuğun sürdürülmesi gerekecektir.
Amacı
Dünya Çocuk Elçiliği, çocuğu ilgilendiren her konuya çocuk merkezli bakılacağı ve önce çocuk görüşünün alınacağı; çocuk görüşlerinin bilinir ve erişilir duruma getirileceği; yetişkinlerin çocuğa saygı temelinde çocuklar için çocuklarla birlikte dünya çocuklarının öncelikli yüksek yararı ve esenliği için çalışacağı uluslararası ölçekli bir kurumsal yapı oluşturmak amacıyla yola çıkmaktadır.
Temel İlkeler
- Dünyaya gelen her çocuk Dünya Çocuk Elçiliği’nin doğal üyesidir.
- Çocukla ilgili her ödevde, önce çocuk görüşünün alınması esastır.
- “İnsan” haklarının savunulması “çocuk hakları”nın savunulması ile başlar.
- Çocuk ödev ve görevleri; insanın doğuştan ve sonra kazanılmış bütün haklarına ve onuruna saygı esasına dayalı olarak yürütülür.
- Hak ihlalleri karşısında İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, BM Çocuk Hakları Sözleşmesi, Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi ve bütün uluslararası insan hakları hukuku belgeleri göz önünde bulundurulur.
- Çocuk Elçiliği çalışmalarına yön veren temel ilke ‘gönüllülük’tür.
- Dünya Çocuk Elçiliği hiçbir devletin, hükümet dışı kuruluşun veya ticari kuruluşun temsilcisi değildir. Elçilik, bağımsız, tarafsız ve kurumlar üstü kimliğe sahiptir.
Faaliyet Alanları
- Çocuk hakları sözcülüğü ve savunuculuğu
- Çocuk hakları alanında çocuk ve yetişkinlere eğitim
- Çocuk hakları ihlallerini izleme ve bu ihlallere karşı tavır belirleme
- Gözleme ve raporlama
- Çocuk politikası geliştirme
- Arabuluculuk ve çözüm önerileri
- Etkili internet siteleri ve başkaca mecralarda bağımsızlığı sağlanmış bir biçimde çocuk görüşünün sürekli incelemeye açık biçimde ortaya konulabilmesi
- Mümkün olan her dünya dilinde çocukların görüşlerinin alınması, bilinir ve erişilir duruma gelmesini sağlamak üzere çok boyutlu çalışmalar yapma gibi faaliyetleri gerçekleştirir.
Sözcülük
Dünya Çocuk Elçiliği’nin çalışmaları çocuk üye ve ülkelerin gönüllü çocuk hakları elçileri tarafından yürütülür.
Kurumsal Yapının Oluşturulması
Aralık 2020 tarihinde ülke gönüllülerinin önerileri doğrultusunda her bir ülkeden çocuk ve yetişkin elçi ve sözcüler ile Elçiliğin üst yönetimi belirlenir.
Çalışma Esasları
Dünya Çocuk Elçiliği’nin amacı, görevi ve misyonunu belirleyecek olan Dünya Çocuk Elçiliği Çalışma Esasları’nı belirleyen Yönetmelik ve Yönergeler, ülke çalışma gruplarının hazırlayacağı öneriler müzakere edilerek hazırlanır.
Dünya Çocuk Elçiliği
Dünya Çocuk Elçiliği, ana fikri 2011 yılında Çocuk Vakfı tarafından önerilmiş; 2021 yılı boyunca çocuk ve yetişkin görüşü alınarak kurulması öngörülen uluslararası bir çocuk hakları kuruluşudur.